International Institute for Central Asia Studies (IICAS), działający pod auspicjami UNESCO, zorganizował w dniach 5–6 listopada 2018 r. w Samarkandzie (Uzbekistan) międzynarodową konferencję „Afganistan, Central Asia and Iran – Common Heritage Along the Silk Roads and Corridors to and from Europe”. Wśród zaproszonych gości znaleźli się Dziekan Wydziału Elektortechniki i Informatyki – prof. dr hab. inż. Henryka D. Stryczewska oraz pracownicy Instytutu Informatyki – dr hab. inż. Jerzy Montusiewicz, prof. PL i dr inż. Marek Miłosz.
Główną grupę uczestników konferencji stanowili dyrektorzy biur UNESCO w krajach Azji Centralnej: Kazachstanu, Uzbekistanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Turkiestanu i Iranu, dyrektorzy różnych instytutów badawczych zajmujących się tematyką dziedzictwa kulturowego z Uzbekistanu, Azerbejdżanu, Francji, Kirgistanu, Kazachstanu, Iranu, Pakistanu, Turcji oraz dyrektorzy narodowych muzeów z Kirgistanu, Kazachstanu, Uzbekistanu, Afganistanu, Iranu i Polski (Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie). Wydawać by się mogło, że w tym szacownym towarzystwie delegacja z Politechniki Lubelskiej, uczelni technicznej, zupełnie nie pasuje. Okazuje się jednak, że zaproszenie nas przez dyrektora IICAS – dr Dmitriya Voyakina nie było pomyłką. Nasza Alma Mater ma bowiem podpisaną umowę o współpracy IICAS, a z dyrektorem poznaliśmy się osobiście na przełomie maja i czerwca 2018 r. w czasie drugiej ekspedycji badawczej Instytutu Informatyki do Centralnej Azji.
Konferencja była poświęcona problematyce ochrony i udostępniania dziedzictwa kulturowego Jedwabnego szlaku, czyli starożytnych miast, karawanseraje – swoiste motele dla karawan, studnie i systemy irygacyjne, systemy obronne przed „pustynnymi piratami” itd. Jedwabny szlak to droga karawan licząca około 12800 km z Chin do Europy.
W trakcie konferencji zaprezentowano wyniki wybranych badań dotyczących przenikania się na Jedwabnym szlaku współistniejących kultur w obszarach architektury, zdobnictwa, muzyki. W czasie licznych dyskusji zaproponowano zorganizowanie przewoźnej wystawy, która będzie utworzona z obiektów przechowywanych w muzeach różnych krajów.
Na konferencji przedstawiliśmy referat „3D Scanning of Samarkand Museum Artefacts – Polish and Uzbek International Cooperation”. Na terenie Azji Centralnej (Uzbekistan i Kazachstan) w zakresie skanowania małych obiektów muzealnych oraz świątyń i mauzoleów (zarówno bryły budynków, jak i ich wnętrza) działamy od 2017 r. Do tej pory podczas dwóch ekspedycji pozyskaliśmy około 200 GB danych, z których zbudowano kilkadziesiąt cyfrowych modeli 3D. W trakcie naszego wystąpienia prezentowaliśmy zastosowane technologie inżynierii odwrotnej (urządzenia, programy, postprocesing), pozwalające na zbudowanie cyfrowych modeli 3D, oraz przykładowe obiekty muzealne, które podczas oglądania na monitorze można powiększać i pomniejszać i obracać w przestrzeni. Ponadto zaprezentowano wygenerowane panoramy dookólne wnętrz obiektów, które zainstalowane na smartfonach, umieszczonych w specjalnych okularach, pozwalają wywołać imersje osoby w wirtualnej rzeczywistości. Przeprowadzony pokaz był dużym zaskoczeniem dla uczestników konferencji i widać było, że cyfrowy świat 3D w obszarze muzealnictwa jest zjawiskiem nieznanym. Ze swej strony zaproponowaliśmy rozważenie utworzenia interaktywnej trójwymiarowej cyfrowej wystawy prezentującej dziedzictwo kulturowe jedwabnego szlaku pod nazwą Cyfrowy Jedwabny Szlak (Digital Silk Road). Takie rozwiązanie byłoby zdecydowanie bardziej mobilne i dostępne dla osób zainteresowanych tą tematyką (także osób niepełnosprawnych) i stałoby się swoistym mecenasem zachęcającym do osobistego odwiedzenia wybranych obiektów oraz przewoźnej wystawy tworzonej pod auspicjami UNESCO.
Jerzy Montusiewicz, Marek Miłosz
Powiązane